หมายเหตุ บรรณาธิการ
พ่อแม่ทุกคนรักและทุ่มเททำสิ่งที่ดีที่สุดให้กับลูกตั้งแต่แรกเกิด
แต่ปัญหาคือการสื่อสาร ทำให้ไม่เข้าใจความต้องการของลูก
เพราะไม่สามารถสื่อสารกันด้วยคำพูด เด็กเล็กไม่สามารถสื่อสาร
ด้วยการพูดได้เพราะสมองยังไม่ได้พัฒนา
แต่จะดีเพียงใดหากพ่อแม่รู้ความต้องการของลูก
จะดีเพียงใดที่ลูกไม่ร้องไห้งอแงเมื่อไม่ได้ในสิ่งที่ต้องการ
เพราะพ่อแม่เข้าใจความต้องการของเขา
ไม่ต้องหงุดหงิดและอารมณ์ดีทั้งลูกและพ่อแม่
และจะดีเพียงใดหากพ่อแม่ได้ฝึกคำศัพท์
และกระตุ้นพัฒนาการเพื่อเตรียมความพร้อมให้เขา
ตั้งแต่ยังเล็ก แน่นอนว่าวิธีสื่อสารสำหรับเด็กที่ยังพูดไม่ได้ที่ดีที่สุดคือ
การใช้ภาษามือเด็กน้อย
ภาษามือเด็กน้อย (Baby Sign Language) คือการทำมือ
เป็นสัญลักษณ์หรือท่าทางต่าง ๆ เพื่อสื่อสารร่วมกับการใช้เสียงพูด
แม้เด็กยังพูดไม่ได้ แต่พัฒนาการด้านภาษาเริ่มต้นขึ้นตั้งแต่แรกเกิด
เขาจะร้องไห้เพื่อสื่อสารสิ่งที่ต้องการให้พ่อแม่รู้
ช่วยให้พ่อแม่มีแนวโน้มที่จะเข้าใจถึงความต้องการ
และตอบสนองเขาได้ เด็กวัยตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไปเป็นวัย
ที่เหมาะสมที่สุดในการฝึกใช้ภาษามือเด็กน้อย
หนังสือเล่มนี้แปลจากหนังสือขายดี “Baby Sign Language”
เขียนโดย Lane Rebelo เป็น “หนังสือดี”
ช่วยให้พ่อแม่สามารถเรียนรู้และใช้ภาษามือกับลูกได้
เพราะประโยชน์ของการใช้ภาษามือเด็กน้อยมีมากมาย
เช่น งานวิจัยพบว่าเด็กเล็กสามารถสื่อสารด้วยท่าทาง
และสามารถฝึกสอนภาษามือได้ทุกคน
และการใช้มือเป็นการสื่อสารที่มองเห็นได้ง่าย
จึงทำให้เด็กเรียนรู้ได้เร็วกว่าการสื่อสารด้วยคำพูด
ช่วยลดปัญหาด้านพฤติกรรม เช่น อาการโมโห (ทั้งแม่และลูก)
ช่วยกระตุ้นพัฒนาการด้านภาษาและการสื่อสารให้กับเด็ก
ช่วยลดความเครียดระหว่างลูกและพ่อแม่ และยังช่วยพัฒนาการด้านอารมณ์-จิตใจ
นอกจากนี้ยังช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและความเคารพตัวเองให้แก่เด็ก
ลดอารมณ์เกรี้ยวกราด เพราะเขาสามารถแสดงสิ่งที่ต้องการให้พ่อแม่เข้าใจได้
ช่วยให้เซลล์สมองถูกกระตุ้นเพื่อใช้ในการจดจำและเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ได้เร็ว
และที่สำคัญเด็กจะมีโอกาสในการพัฒนาทักษะทางด้านภาษา
เพราะพ่อแม่ต้องพูดคำศัพท์ซ้ำ ๆ เวลาที่ต้องสื่อสารด้วยภาษามือ
เป็นการช่วยเพิ่มคลังคำศัพท์ให้กับเขาได้
โดยเฉพาะหนังสือเล่มนี้พ่อแม่สามารถสอนคำศัพท์ทั้งไทยและอังกฤษได้
สำนักพิมพ์ บี มีเดีย ภูมิใจที่ได้จัดทำ หนังสือดี เล่มนี้
ซึ่งจะช่วยให้พ่อแม่สามารถสื่อสารกับลูกให้มีความสุข
ในการเรียนรู้และมีพัฒนาการที่ดีได้
เพราะหนังสือดีเล่มนี้ เปลี่ยนแปลงชีวิตเด็กเล็ก ๆ ให้ดีขึ้นได้
สมชัย เบญจมิตร
สารบัญ
เกี่ยวกับผู้เขียน และผู้แปล 4
หมายเหตุ บรรณาธิการ 5
คำนิยม - แพทย์หญิงสุรางคณา เตชะไพฑูรย์ 6
คำนิยม - ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิงชนิกา ตู้จินดา 7
จากใจผู้แปล 8
คำแนะนำการใช้หนังสือ จากผู้แปล 9
ลูกมีเรื่องราวมากมาย... 11
เกริ่นนำ 19
1. ความรู้พื้นฐาน และคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ ภาษามือเด็กน้อย (Baby Sign) 23
- ภาษามือเด็กน้อยคืออะไร
- เริ่มต้นสอนภาษามือเด็กน้อยได้
เมื่อไหร่
- สอนอย่างไรให้สนุก
- ลำดับขั้นพัฒนาการ
- พัฒนาการช่วงวัยทารก
- พัฒนาการด้านการพูดกับการใช้ภาษามือเด็กน้อย
- คำถามที่พบบ่อย
2. 10 ท่าแรกที่ควรรู้ 39
- ท่าที่ใช้บ่อย ๆ กับท่าที่สนุก ๆ
- วิธีการสอนภาษามือเด็กน้อย
- เริ่มต้นใช้ภาษามือเด็กน้อย
- เราควรสอนท่าใหม่ ๆ เมื่อไหร่
- ส่งภาษามือเด็กน้อยและพูดไปพร้อม ๆ กัน
- ทำท่าทางโดยเน้นสิ่งที่สำคัญ
- ส่งภาษามือเด็กน้อยในระดับสายตาของเขา
- ใช้ภาษามือเด็กน้อยอย่างสนุกสนาน
- ปัญหา และวิธีการแก้ไข
- 5 ท่าที่ใช้บ่อย ๆ 52
- นม - กิน
- เอาอีก - เสร็จแล้ว
- เตียงนอน
- 5 ท่าที่สนุก ๆ 58
- สุนัข - ไฟ
- ลูกบอล - หนังสือ
- รถยนต์
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : Doggies
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “ขับรถยนต์เล่นกัน!”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “The more we get together”
3. เวลาอาหารและการสอนมารยาทที่ดี 69
- กล้วย - แอปเปิล
- ลูกแพร์ - ลูกพีช
- โยเกิร์ต - ซีเรียล
- ไข่ - ชีส
- ขนมปัง - มันฝรั่ง
- แครกเกอร์ - พาสต้า
- เนื้อสัตว์ - แคร์รอต
- คุกกี้ - น้ำ
- ดื่ม - ได้โปรด
- ขอบคุณ
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “Apple and Bananas”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : The Very Hungry Caterpillar
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก
: “อันนี้หรืออันนั้น”
4. การเปลี่ยนผ้าอ้อมและ
การแต่งตัว 87
- ผ้าอ้อม - เปลี่ยนชุด
- กระโถน - อุจจาระ/อึ
- สะอาด - สกปรก
- ล้างมือ - เสื้อผ้า
- หมวก - ถุงเท้า
- รองเท้า - เสื้อกันหนาว
- กางเกง - เสื้อ
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “Change Your Diaper”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : Blue Hat, Green Hat
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “แต่งตัวพี่หมี”
5. การอาบน้ำและการเข้านอน 103
- ท่าที่เกี่ยวกับการอาบน้ำ 104
- อาบน้ำ - ฟองสบู่
- ร้อน - เย็น
- ท่าที่เกี่ยวกับการเข้านอน 108
- แปรงฟัน - ผ้าห่ม
- พระจันทร์ - ดวงดาว
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง: “Twinkle, Twinkle, Little Star”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : The Going To
Bed Book
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “เล่นเป่าฟองสบู่กัน!”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “ราตรีสวัสดิ์นะ”
6. การเล่นสนุก และการไปเที่ยว 117
- ท่าที่เกี่ยวกับการเล่นสนุก 118
- เล่น - เพลง
- พัดลม - อะไร
- ที่ไหน
- ท่าที่เกี่ยวกับธรรมชาติ 123
- ข้างนอก - ฝน
- พระอาทิตย์ - ต้นไม้
- ดอกไม้ - แมลง
- แมงมุม - ผีเสื้อ
- ท่าที่เกี่ยวกับการไปเที่ยว 129
- ชิงช้า - รถไฟ
- จักรยาน - รถเมล์
- เครื่องบิน
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “The Itsy Bitsy Spider”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “The Wheels on the Bus”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : Zoom, Zoom, Baby!
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : I Love You, Sun,
I Love You, Moon
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “อะไรซ่อนอยู่ข้างใน”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “...อยู่ที่ไหนนะ”
7. ท่าที่เกี่ยวกับสัตว์ 141
- ท่าที่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง 142
- แมว - นก
- กระต่าย - ปลา
- กบ - หนู
- ท่าที่เกี่ยวกับสัตว์ในฟาร์ม 148
- เป็ด - วัว
- ม้า - แกะ
- หมู
- ท่าที่เกี่ยวกับสัตว์ในสวนสัตว์ 152
- ลิง - หมี
- สิงโต - ยีราฟ
- ไดโนเสาร์
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “Old MacDonald Had a Farm”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : Dear Zoo
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : Brown Bear, Brown Bear, What Do You See
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “Five Little Ducks”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “ลูกแมวแสนน่ารัก”
8. คนในครอบครัวและอารมณ์
ความรู้สึก 163
- ท่าที่เกี่ยวกับคนในครอบครัว 164
- คุณแม่ - คุณพ่อ
- คุณยาย/คุณย่า - คุณตา/คุณปู่
- พี่สาว/น้องสาว - พี่ชาย/น้องชาย
- เด็กน้อย - เพื่อน
ท่าที่เกี่ยวกับอารมณ์ความรู้สึก 170
- ฉันรักคุณ - มีความสุข
- เศร้า - หงุดหงิด
- เบา ๆ - ขอโทษ
- ช่วย - เจ็บ
สนุกไปกับการส่งภาษามือเด็กน้อย
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : “More More More,” Said the Baby
- ภาษามือเด็กน้อยกับการเล่นสนุก : “ครอบครัวของฉัน”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการร้องเพลง : “Five Little Monkeys”
- ภาษามือเด็กน้อยกับการอ่านหนังสือ : You Are My Sunshine
สัญลักษณ์มือตัวเลขและตัวอักษร 183
ภาคผนวก 1 : แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม 186
ภาคผนวก 2 : คู่มือการใช้งาน ฉบับเร่งด่วน 187
